علت پوسیدگی دندان
علت پوسیدگی دندان
در این مطلب می خواهیم علت پوسیدگی دندان را بررسی کنیم. مهمترین منشا دردهای دندانی، پوسیدگی دندان است که امکان بروز آن در تمامی سنین وجود دارد. این بیماری دندانی از سطح دندان شروع شده و میتواند به مغز دندان نیز برسد و حتی عصب دندان را دچار اختلال کند. دندانها به دلیل آناتومی خاصی که دارند، دارای شیارها و حفرههایی هستند که میکروبها و ذرات غذایی به راحتی میتوانند در آنها نفوذ کرده و باعث خراب شدن دندانها شوند.
تشخیص این که دندان پوسیده شده است یا خیر برای عموم افراد سخت است. اما مهمترین دلیلی که باعث میشود فرد برای پوسیدگی دندان به دندانپزشک مراجعه کند، تغییر رنگ شیارهای دندانی به رنگ سیاه است. از آنجایی که پوسیدگی دندان گاهی بدون علامت است، معاينه مرتب دندانها میتواند تأثير زيادی در پيشگيری از پوسيدگی و تشخيص زود هنگام آن داشته باشد.
نشانه های پوسیدگی دندان چیست؟
به طور معمول در مراحل اول و شروع پوسیدگی نشانه های خاصی در دندان و دهان ایجاد نمی شود. بنابراین، لازم است که دندان ها را هر 6 ماه یکبار چکاب کرده و نزد دندان پزشک رفت. دندانپزشک با معاینه کلینیکی و استفاده از عکس های رادیولوژی می تواند از همان مرحله اول پوسیدگی را تشخیص داده و سایر قدم های درمانی را بردارد. هنگامی که نشانه های پوسیدگی مشاهده می شود شاید قدری دیر شده و پالپ دندان دچار عفونت شده باشد. با عفونت پالپ دندان درمان ریشه ضروری است. اما به هر صورت می توان نشانه های پوسیدگی را به صورت زیر برشمرد:
- دنداندرد و دردی که بدون هیچ علت و پیشینهای بهصورت ناگهانی بروز میکند
- حساسیت هنگام خوردن و آشامیدن چیز شیرین یا نوشیدنیهای سرد و گرم
- ایجاد سوراخها یا حفرههای قابلمشاهده
- بروز لکههای قهوهای، سیاه یا سفید روی سطح دندانها
- لثههای قرمز و متورم
- بوی بد دهان
- وجود طعم ناخوشایند در دهان
دلایل پوسیدگی دندان
هنگامی که نسبت به زمینه و سبب این بیماری آگاهی کافی را داشته باشید، به راحتی می توانید خیلی از دلایل پوسیدگی را حذف کنید و به سالم ماندن دندان هایتان بیشتر کمک کنید. برخی از عوامل اصلی خراب شدن دندان عبارتند از:
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
مسواک زدن صحیح می تواند به پاک شدن دندان ها از بقایای مواد غذایی یاری رساند. اگر شما در طول شبانهروز بهطور منظم مسواک نزنید، باکتری پلاک روی دندانهای شما میماند و رشد میکند که این موضوع باعث آسیب دیدن مینای دندانهای شما و در نتیجه پوسیدگی دندان خواهد شد.
استفاده نکردن از نخ دندان
در برخی افراد فاصله میان دندانها کم است و معمولا نمیتوان این فاصله را به کمک مسواک تمیز کرد. به همین دلیل استفاده از نخ دندان برای جلوگیری از خرابی دندان ها بسیار ضروری است. استفاده از نخ دندان میتواند از لثهها نیز مراقبت کرده و از ایجاد ورم لثه جلوگیری کند.
نامرتب بودن دندان ها
افرادی که دندان های نامرتب دارند، فشار از سوی یک دندان منجر به پوسیدگی دندان دیگر خواهد شد، که در این زمان، ارتودنسی می تواند از پیشرفت عارضه جلوگیری نماید. همچنین، دندان های پشتی مانند آسیای بزرگ و آسیای کوچک بیشتر در معرض پوسیدگی قرار دارند. این دندان ها دارای چاله، شیار و ریشه بیشتری هستند و ذرات غذایی بیشتر در آن ها گیر می کند. تمیز کردن این دندان ها معمولا سخت است و به همین دلیل بیشتر در معرض پوسیدگی هستند.
عدم دریافت فلوراید
فلوراید نقش مهمی در جلوگیری از ایجاد حفره های دندانی دارد. فلوراید آسیب را در مراحل اولیه متوقف می کند و به همین دلیل اکثر خمیردندان ها دارای فلوراید می باشند. زمانیکه این ماده از طریق آب و یا خمیر دندان تامین نشود، دندان ها سریع تر دچار پوسیدگی می شوند.
کربوهیدارت (مواد قندی و نشاستهای)
علت پوسیدگی دندان کودکان و افراد بزرگسال ممکن است مربوط به مواد قندی و نشاسته ای باشد. این مواد خطر پوسیدگی دندان را افزایش میدهند. مواد غذایی چسبناک به دلیل باقی ماندن روی دندان بیش از دیگر مواد مضر هستند. خوردن مکرر تنقلات، میزان و مدت تماس اسید با سطح دندان را افزایش میدهد.
خشکی دهان
بزاق دهان این قابلیت را دارد که باکتری پلاک را از بین ببرد و مانع رشد و تشکیل اسید توسط آن شود. بنابراین، زمانی که دهان شما دائما خشک باشد، احتمال پوسیدگی دندان نیز بیشتر میشود. متادون و پوسیدگی دندان نیز از دیگر موضوعاتی است که باید در این بخش به آن اشاره کرد. متادون از جمله قرصهایی محسوب میشود، که مصرف آن خشکی دهان را بههمراه دارد و در نهایت مصرف آن منجر به پوسیدگی دندان میشود.
افزایش سن
به طور معمول با افزایش سن لثه ها فروکش می کنند و دندان ها بیشتر در معرض پوسیدگی ریشه قرار می گیرند. همچنین، با افزایش سن افراد ممکن است از داروهایی استفاده کنند که باعث خشکی دهان می شود و این مسئله امکان پوسیدگی را دو چندان می سازد.
جلوگیری از پوسیدگی دندان
راهکارها و روشهایی وجود دارد که میتوان با دنبالکردن آن ها از خراب شدن دندانها جلوگیری کرد:
- مسواک کردن
- نخ دندان و آبکشی روزانه
- استفاده کردن از فلوراید
- کاهش مصرف غذاهای شیرین و نوشیدنیهای گازدار
- رژیم غذایی سالم
- معاینات منظم دندانپزشکی
سخن آخر
در صورتی که دچار پوسیدگی دندان شدهاید، نگران نباشید. امروزه با پیشرفت علم دیگر اینگونه نگرانیها جایی ندارند. اما این موضوع را درنظر بگیرید، که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. در این مطلب شما را با علت پوسیدگی دندان و نشانه های آن آشنا کردیم. امیدواریم که این مطالب برای شما عزیزان مفید بوده باشد.